Beeldentuin Staf Timmers

Dit Islamitisch gebedshuis werd opgericht naast het pomphuis van de vroegere watertoren op het hoogste punt van de mijncité "Meulenberg".
Het mooie interieur met prachtige preekstoelen en een sierlijk betegelde nis die naar het Oosten (Mekka) is gericht, verwijst naar de oriëntaalse Kunst.

Dit bevruchtingsstation voor bijen is gelegen op wellicht het rustigste plekje van de gemeente Houthalen-Helchteren.

Te bereiken via Europark, weg tussen de bedrijven Grondwerken Swinnen en Alpagro Plastics, deze weg volgen en dan links.

Op deze bevruchtingsstand worden massaal Carnica-darren (mannetjesbijen) gekweekt, die de Carnica-koninginnen moeten bevruchten, welke er tijdens de maanden mei tot juli door de Limburgse imkers in speciale ‘Ein Waben Kästchen’ (eenraamskastjes) worden aangeboden.

De imker vertelt je alles over het reilen en het zeilen van de bijenteelt.

De bevruchtingsstand kan bezocht worden vanaf 1 juni tot 15 augustus, iedere woensdag- en zaterdagavond van 19.00 tot 21.30 uur.

De oudste woningen liggen aan de Kerklaan, de Wildrozenstraat, de Bremstraat en de Varenstraat.
De Kerklaan is de hoofdas van de cité waarrond het algemeen plan symmetrisch is opgebouwd. Ze ligt in het verlengde van de majestueuze toegang tot de cité met het ronde Welkomstplein en loopt uit op een halfcirkelvormig plein, waar later de mijnkathedraal zou worden voorzien (is echter niet gerealiseerd). In het begin van de jaren 1940 omvat de cité behalve de directeurswoning, 160 arbeiderswoningen en 30 bediendewoningen. De watertoren, gebouwd in 1940, zorgt ervoor dat alle woningen van leidingwater zijn voorzien.
De woningen voor de mijnwerkers zijn drie- tot zeswoonsten, zonder enige franje, vooral in de Bremstraat, de Wildrozenstraat en de Varensraat. De lager bedienden worden meestal in een tweewoonst gehuisvest.
Aan het begin van de oorlogsjaren zijn er nog maar weinig huizen bewoond op de nieuwe cité. Omdat het werken in de koolmijn weinig aantrekkelijk is, blijft de verhoopte toeloop van werknemers uit. Na de oorlog is dat met de kolenslag wel anders en komen Italiaanse en Poolse gezinnen zich massaal in de cité vestigen.
In 1948 worden 80 goedkope en uniforme betonnen arbeiderswoningen gebouwd in de Acaciastraat en in de Gagelstraat.
Om de toevloed van vreemde arbeiders op te vangen moeten in 1947 opeens 222 noodwoningen (barakken) gebouwd worden, verspreid over negen straatjes. Deze noodwoningen zijn voorbehouden voor Italiaanse, Poolse en Oekraïense gezinnen. In 1972 – 1973 werden de barakken met de grond gelijk gemaakt en vervangen door een nieuwe sociale woonwijk.

De directeurswoning is de grootste villa van de wijk Meulenberg en werd gebouwd door mijndirecteur Achille Ampe. Niet zozeer als prestigeproject maar eerder omwille van praktische redenen. Hij had immers maar liefst 12 kinderen! Het huis is omgeven door een enorme tuin. Begin 1941 was de directeurswoning instapklaar en kon de directeur er zich definitief vestigen met zijn gezin. Hun verblijf in de villa was echter van korte duur omdat het gezin, na de dood van de directeur in 1943, verplicht was om te verhuizen. De latere directeurs Alphonse Soille en Robert Deltenre, namen bij hun aanstelling, als directeur-gerant van de koolmijn ook hun intrek in de villa.
Nu is er het Orthopedagogisch centrum 'De Tuimelaar' gehuisvest.

De drie hoofdingenieurswoningen (gebouwd in 1948) zijn Isgours (architect) eerste realisatie in de cité van Meulenberg. Ze zijn volledig geënt op de reeds aanwezige architectuur en volgens de klassieke bouwstijl monumentaal en symmetrisch opgevat. Om de volledige bakstenen gevels minder zwaar te laten schijnen, speelt Isgour met baksteenverbanden. Op regelmatige afstanden springen vlakken naar buiten die samen een patroon vormen met de gevel.

Eind van de jaren '30, werd een nieuwe cité gebouwd op de Meulenberg, 1,5 km van de mijnzetel. De wijk werd daardoor een geïsoleerde eenheid zonder aansluiting op het centrum van Houthalen. Geen tuinwijkprincipes hier, wel een geometrisch wijkontwerp waarbij de huizen terrasvormig op elkaar aansluiten op de helling. De verdeling in hiërarchie is wel duidelijk: villa’s voor de hogere bedienden en de ingenieurs en huizen voor de arbeiders.

Het gebouw is puur modernistisch. De structuur ervan is duidelijk zichtbaar: betonskeletbouw van vlakken in glas, silexplaten, metalen ramen en deuren, in een ritmische afwisseling van balken en kolommen.
Het gebouw getuigt van vooruitstrevendheid en optimisme, typisch voor de Expo '58-tijd.
Oorspronkelijk was het bestemd als leerschool voor jonge mijnwerkers.
Vandaag is het een dienstencentrum, waarin o.a. het Centrum voor Volwassenenonderwijs is ondergebracht.

Als symbolen van de bloeiende periode van de mijnindustrie in de streek steken zij af tegen de skyline van onze gemeente. Tot de sluiting in 1992 vervoerden zij de koolputters van en naar het kolenfront op vele honderden meters diepte en de steenkolen naar boven.

In Houthalen-Helchteren gaan verleden en toekomst hand in hand. Als symbolen van twee belangrijke tijdperken steken zij hoog boven onze gemeente uit: de mijnschachten en het Nieuw Administratief Centrum (NAC), dat zelfs op de lijst prijkt van ‘100 plekken in de wereld die je zeker moet gezien hebben’.
Dit futuristische en tegelijk sobere, ecologische en uiterst functionele gebouw is gelegen op het oude mijnterrein en huisvest onder meer de gemeentelijke diensten, het OCMW, de bibliotheek, VVV-Toerisme en de politie. Het uitkijkpunt op het dak van de blauwe toren van het gebouw, een kunstzinnige plek met een weids zicht over onze gemeente en de regio, wordt ‘het Oog van Daubechies’ genoemd.
Deze toren is vernoemd naar een inwoner van Houthalen-Helchteren: Ingrid Daubechies. In het trappenhuis vind je meer informatie over haar briljante en befaamde wiskundige formules.

Beklim de toren van het NAC en geniet van een uitzicht van 360°.
Haal een badge en een verrekijker aan de balie in de bibliotheek.
Bezoek eveneens:
Het werk van Patrick Ceyssens op de 1ste verdieping.
Het werk van Kristof Vrancken op de overloop tussen de 3de en de 4de verdieping.

Het lijkt een rustig dorp, Houthalen-Helchteren, maar schijn kan bedriegen. Verscholen in de geschiedenis verbergt het oude geheimen van een rijk en uniek verleden.
“Het verhaal van…” neemt je mee doorheen de wijken Houthalen-Dorp, Meulenberg en Sonnis en loodst je langs waardevolle, historische en soms ongekende plekjes die elk een verhaal vertellen. Een brok straffe verhalen, een mengeling van exclusieve beelden, een snuifje grappige weetjes en hier en daar een historische anekdote brengen de wandelingen op smaak.
“Het verhaal van…” bevat niet enkel drie gloednieuwe wandelingen met een gedetailleerde routebeschrijving maar ook zes bijzondere postkaarten, alles samen verpakt in een exclusief doosje.
Laat je charmeren door het verhaal van Meulenberg, Houthalen-Dorp en Sonnis, geef je ogen flink de kost en laat je onderdompelen in de geheimen van Houthalen-Helchteren.
Afstanden:
Houthalen-Dorp: 6,5 km
Meulenberg: 5 km
Sonnis: 8,5 km

Het voormalige hoofdgebouw van de Kempische Steenkoolmijnen in Houthalen-Helchteren werd omgevormd tot een cleantech dienstencentrum voor duurzame energie.
Bezoekers kunnen kennismaken met het Limburgse mijnverleden én de toekomst op het vlak van energie en materialen. Bovendien kun je ook de prachtige renovatie bewonderen. Indien je in groep komt, maak je best een afspraak voor een rondleiding door een CleantechAmbassadeur. Deze gidsen geven tekst en uitleg over hoe we in 2050 komen tot een energievriendelijke kringloopeconomie en welke rol Limburg en Vlaanderen hierin kunnen spelen!
Ook individuele bezoekers zijn altijd welkom en dit op weekdagen tussen 9 en 17 uur.
De toegang is gratis.
Het restaurant is een lekker extraatje en is open voor iedereen.

Bezoek GreenVille en ontdek alles over cleantech, een sector in opmars!

Kunstwerk ter ere van de mijnwerkers uit de gemeente.
Als je de schachttorens nadert, vallen onmiddellijk twee immense wielen op. Nog tot eind 1987 stonden deze wielen op een hoogte van 70 meter, in de schachtbokken. Over deze wielen liep de kabel waar de liften op en af gingen naar de ondergrond, waar de kolen werden ontgonnen.
Tussen de twee halve gerestaureerde schachtbokwielen, een monument met doorkijk naar een geknielde mijnwerker.
Met dit kunstwerk wil de gemeente op een gepaste manier hulde brengen aan het mijnverleden.

Logementshuis voor vrijgezellen:
Om over een huis van de koolmijn te mogen beschikken moest de werknemer (arbeider, bediende of ingenieur) gehuwd zijn. Was hij vrijgezel, dan kon hij op logement gaan in de Phalanstère. Het logementshuis wordt vrij ingeplant tussen de bomen op een groot perceel aan de rand van de tuinwijk. Het gebouw bestaat uit drie slaapblokken van telkens twintig slaapkamers, een eetzaal en een conciergewoning.
Later werd het door de stad Antwerpen aangekocht als overnachtingsplaats voor haar openluchtschool.

Dit kroonstuk van Isia Isgours werk op Meulenberg werd in de jaren 1950 ontworpen en was toen één van de meest moderne schouwburgen. Tot ver buiten de provinciegrenzen stond het bekend om zijn goede akoestiek en zijn moderne apparatuur. In 1973 wordt het Casino eigendom van het gemeentebestuur dat meteen start met de herwaardering van het complex met het doel er een gemeenschappelijk cultureel centrum van te maken. Ondertussen is de maatschappelijke functie van het centrum onmiskenbaar: het is dé ontmoetingsplaats, een smeltkroes voor alle culturen.

Verrassende workshop voor gezinnen

Op een speelse manier ontvangen Trui en Tuur de gezinnen. We luisteren samen naar de sprekende oude eik en het verhaal van Jeena de boomdraak. Dan is het tijd om samen een houten boshut te bouwen of om in een stille tent te zitten. Er is ruimte om je eigen kunstwerk te maken en creatief bezig te zijn met tekenen of aardewerken te maken etc. Bij slecht weer is er een speels regenalternatief in onze blokhut.
Ontdek de goei wei in de maand mei en juni: op woensdagnamiddag van 14 tot 17 u.
In de maand juli: op donderdagnamiddag van 14 tot 17 u.

Waclimburg staat voor: Watersport en adventure centrum Limburg.
Ons materiaalpark bestaat uit:
watersport: grote rafts of roeiboten (4), kajaks (20), sup-planken (10), surfplanken (25), vlottenbouw (2), zwemopdrachten (met hindernissen).
adventure: hoog touwen parcours (2), boomklimmen (tot 15m), adrenaline sprongen, ziplines (300m)
teambuilding: programma's op maat voor elke doelgroep. Van sportclub tot bedrijf.
mountain bike: 40 goede bikes ter beschikking!

2 motorboten
60 wetsuits
60 zwemvesten

Ons basiskamp: een grote loods met sanitaire cel, ruime kleedkamers.
Picnickweide, tafels en banken voor 120 personen.

Kelchterhoef wordt vaak geassocieerd met water. Terecht, want recreatiepark 'De Plas', met zijn zwemvijver van 20 ha en het zandstrand met afgebakende zwemzone, heeft alles voor een daguitstap vol zwemplezier met het hele gezin.
Opgelet: zwemmen is wel enkel toegelaten binnen de voorziene zwemzone en tijdens de openingsuren. De zwemzone is geopend van 1 juli tot en met 31 augustus van 10 tot 18 uur.

De toegang is gratis.
Het is niet toegelaten om honden te laten zwemmen in De Plas.

Voor het gebruik van de Plas dienen zeilers, surfers en duikers zich te wenden tot de plaatselijke zeil- en surfclubs:
www..vvwkelchteren.be of www.waclimburg.be

Op de 20 ha grote waterplas van domein Kelchterhoef kan je naar hartenlust 'watersporten'.

Surfen, suppen, modelbouwzeilen, duiken en zeilen
VVW Kelchteren
Meer info: https://www.vvwkelchteren.com/

Surfen, suppen, kajakken en vlottenbouw en teambuilding
Watersport en Adventure Centrum Limburg (WAC Limburg)
Meer info: https://www.waclimburg.be/

De gepensioneerde Pierre Thijs uit Helchteren verzamelt al meer dan 40 jaar politie- en rijkswachtuniformen en alles wat hiermee te maken heeft. Oude motorfietsen horen hier ook bij en maken een groot deel uit van zijn collectie. Belgische legendarische merken zoals Gillet, FN en Sarolea ontbreken niet. Maar ook zeldzame fabricaten zoals een Franse Terrot of een Hongaarse Danuvia staan bij hem te pronken. De meesten dateren van de eerste helft van vorige eeuw. De laatste aanwinst is een BMW-motor die de rijkswacht gebruikte in de jaren 80.

Pierre was vroeger antiekhandelaar. Verzamelen zit hem dus in het bloed! Eigenlijk begon hij eerst met oldtimerwagens, maar deze namen veel plaats in beslag.
Zelf rijdt hij ook nog met de motor. Een moderne cruiser van Honda. “Niet met een oldtimer. Daar krijg je te vlug stukken aan. Eens alleen gaan rijden, is niet te riskeren”, vertelt Pierre ons nog.

Uiteraard valt er in het museum van Pierre Thijs nog veel meer te ontdekken. Als je een bezoek wil brengen, kan je dat altijd op aanvraag
Neem alvast een kijkje op Pierres eigen website: www.bloggen.be/rijkswachtmuseum/

Wat is er zaliger dan een mooi plekje, een heerlijk zonnetje en een lekker gevulde picknickmand die je samen met familie of vrienden opsmikkelt.
Begin je al weg te dromen bij dit alles, wel dan hebben we de ideale ingrediënten voor jou in petto.
Eerst en vooral het onlangs opgefriste domein Kelchterhoef, een prachtlocatie met adembenemende picknickplekjes. Nestel je bijvoorbeeld op de reuze boombank of op de gloednieuwe picknickvlonder in het riet. Of maak je keuze uit één van de vijf kleurrijke kunstsofa's. Je kan ook lekker gewoon doen en je met je picknickdekentje simpel op het groene gras neervlijen.
Wij zorgen nog voor een rijkgevulde picknickmand met overheerlijke producten. Goede vrienden en een picknickdekentje breng je zelf mee. Waar de gevulde manden kunnen besteld worden, lees je op www.toerismehouthalen-helchteren.be

Wandel rond de vijvers en ontdek de prachtige natuur, zoek de specht in de historische kastanjedreef of stap dwars over de vijver op het houten vlonderpad. Volg het Beestige Bomenpad en ontdek alles over Norbert de eik die op een speelse manier de natuur en de geschiedenis van het park vertelt. Laat je kinderen voluit ravotten in het speelbos aan De Bosberg of zich uitleven in de ecologische natuurspeeltuin aan Hoeve Jan waar je ook de gereconstrueerde bakoven kan bewonderen.
Uitrusten met een hapje of tapje of uitgebreid tafelen doe je in één van de karakteristieke fietscafés en tavernes zoals de eeuwenoude Abdijhoeve. Nestel je op de reuze boombank, maak je keuze uit één van de 5 kunstsofa’s, leg jouw picknickdekentje gewoon in het gras of aan de oever van de 20 ha grote waterplas van dit domein. Misschien klauter je liever in een pamperpaal of een luchtballon en misschien wil je wel duiken, surfen of zeilen? Hier kan dit allemaal!

Het Agentschap voor Natuur en Bos legde in domein Kelchterhoef (tussen de Kastanjedreef en het Vakantiecentrum De Bosberg) een speelbos aan van 3 ha.
Natuurlijke spelelementen zullen voor heel wat speelplezier zorgen voor de iets grotere kinderen. Vanuit de speeltuin wijzen speelelementen de weg naar het speelbos. De omheining d.m.v. perches zorgen ervoor dat de kinderen veilig kunnen ravotten.

Zin om eens de prachtige natuurgebieden in en rond Midden-Limburg te verkennen met de mountainbike? Wij begeleiden tochten in deze adembenemende streek.
​
We nemen je mee langs de mooiste trails en kennen diverse parcours van beginners tot gevorderden. De ervaren mtb'ers onder jullie zullen zeker en vast volgende problemen op onbekend terrein zijn tegengekomen: GPS-file is toch niet zo accuraat als gedacht, de vaste routes zijn saai en niet goed aangegeven, toch eens kijken waar de singletracks uitkomen om dan toch terug te keren naar het begin van de weg... Allemaal geen probleem tijdens onze tochten! Iedere begeleider kent de streek als zijn eigen broekzak.

​Wij organiseren maandelijks een vaste begeleide tocht. Wil je een tocht maken op een andere datum? Geen probleem! Wij organiseren ook begeleide tochten op aanvraag het hele jaar door tijdens weekenden, feestdagen en schoolvakanties. Vertrek van zo'n tocht is mogelijk vanuit Kelchterhoef, Hengelhoef en De Holsteenbron (Teut).

Maandelijkse tochten vertrekken altijd om 10 u. aan vakantiedomein De Bosberg (Kelchterhoefstraat 10 in 3530 Houthalen). Deze tocht wisselt leuke singletracks af met enkele pittige klimmetjes en trails langs de mooiste natuurstukjes. Inschrijven voor deze tocht is noodzakelijk om voldoende begeleiders te voorzien. Wanneer er grote niveauverschillen zijn tussen de deelnemers zal de groep opgesplitst worden in twee of drie groepen respectievelijk beginners, enthousiastelingen en gevorderden.
Alle tochten zijn inclusief energiereep, sportdrank en bike wash met Dirtworker. Na afloop van de tocht is er mogelijkheid tot douchen.

De Belgische nummer één…

De prachtige heidebaan van Koninklijke Golfclub Houthalen werd onlangs als nummer één onder de Belgische golfbanen aangeduid. Iets wat door het Amerikaanse Golf Digest overgenomen werd. Daar topte Koninklijke Limburg Golfclub zelfs de hele Benelux-ranking. Een aureool dat kan tellen en dat men op Limburg Golf Houthalen uiteraard wil bestendigen.

De kastanjedreef van Kelchterhoef is het bezichtigen waard. De dreef is honderden jaren oud. De dreef werd vroeger gebruikt om van Houthalen-Oost naar Houthalen-centrum te gaan. Nu maakt het onderdeel uit van de 4 wandelroutes doorheen het park.

Kom picknicken op het water! Bij Hoeve Mieneke vind je een avontuurlijk plankenpad over het water met een vlonder om even te rusten, te genieten of je picknick op te eten.
Of wat denk je van de wiebelbrug?! Je kan kiezen om gewoon over de brug te wandelen of de spannend wiebelende hangbrug te nemen. Super voor kinderen die graag natte voeten krijgen.

De Paardenboerderij staat garant voor een unieke belevenis met respect voor mens, dier en natuur in een rustige, groene omgeving.

Een greep uit ons aanbod:
Stallenverhuur | Paardentraining
Energetische massage | Kruiden- en voedingsadvies | Cursussen
Paardentherapie | Kinderkampen | Ritten in de natuur

In deze praktijk-bijenstand wordt bijzondere aandacht gegeven aan de bijenflora. Een bezoekje aan de allergievriendelijke vaste plantentuin is zeker de moeite waard. Aan de hand van de aanwezige gunstige en ongunstige planten, die eventueel een allergie veroorzaken, kunnen mensen ervaren welke planten geschikt of ongeschikt zijn voor het aanleggen van een kleurrijke, geurige hypo-allergene tuin!

Het Mountainbikenetwerk Midden-Limburg bestaat uit drie afzonderlijke routes en biedt een rijke afwisseling tussen bosrijke gebieden, prachtige heidelandschappen, weiden en vennen. De Genkse route de Hoge Kempen loopt door verschillende bosgebieden. Het is een toeristische route met verschillende bezienswaardigheden zoals het Horensbergdam en het recreatiedomein Kattevennen. De groene lus sluit in het zuiden aan op het Mountainbikenetwerk Euregio (682 km routes). Het centrale deel van het netwerk, de Heideroute die over grondgebied Zonhoven en Houthalen-Helchteren loopt, leidt langs het heidelandschap van natuurreservaat De Teut en de typische zandstroken van Molenheide met de prehistorische site De Holstenen. Het rode verbindingsstuk gaat over de oude spoorwegbedding en loopt langs weilanden en natuurlijke vijvers en sluit zo aan met de Meylandtroute van Heusden-Zolder. Dit westelijke deel van het netwerk loopt opnieuw door een bosrijke omgeving met talrijke bezienswaardigheden zoals Circuit Zolder, Domein Meylandt, de mijnterreinen en kasteel Vogelsanck. In Eversel en Viversel sluit dit netwerk aan op het Mountainbikenetwerk West-Limburg (134 km routes).

Via sport.vlaanderen kan je de GPX-tracks downloaden of een stafkaart aankopen in onze webwinkel.

#sportersbelevenmeer #sportenindenatuur #ookbuitenbeleefjemeer #beleefhetdeelhet

Gebouwd in 1924 door de Luxemburgse firma Wurth en in 1993 als monument beschermd, wacht deze schachttoren op restauratie. Een tweede schachttoren werd afgebroken. Deze 'brede' schachtbok, van bijna 52 m hoog is een mooi voorbeeld van metaalvakwerk, met een open liftkoker boven de schacht. In 1925 werd onder de toren een ontvangstgebouw opgetrokken in beton en staal. In deze torens hingen de mijnliften die het ondergronds personeel en alle materiaal vervoerden en die de steenkolen naar boven brachten. Rond de grote aandrijfwielen (8 m), liep over een halve toer de kabel die aan elk uiteinde een liftkoker droeg. De kabel had precies de juiste lengte die nodig was: als lift 1 op 0 stond, dan hing lift 2 op 800 m diepte. Precies halverwege kruisten ze elkaar. Per verdieping (5) konden 16 mensen vervoerd worden (= 80 personen per lift). Zo werden bij de postwissel 160 personen gelijktijdig getransporteerd. De mijnliften bevatten eveneens een kipinstallatie die de kolen vervoerden. Oorspronkelijk werden de kolen in kleine wagonnetjes naar boven gebracht. In 1957 werd echter een kipinstallatie gebouwd: 13 ton kolen/container in 8 sec, betekende 1.176 ton kolen per uur!!

Elke 2de en 4de woensdag van de maand van 12 - 17 u. kan je op de mijnsite flaneren over de multiculturele markt, in de volksmond 'Turkenmarkt' genoemd. Je kan er letterlijk proeven van de internationale sfeer en kiezen uit producten vanuit alle windstreken. Parkeren kan langs de Koolmijnlaan en aan het Helzoldstadion (Stadionlaan).

De mijnsite van Zolder is de stille getuige van wat eens één van de meest bloeiende industrieën van Limburg was. De mijnexploitatie in Zolder startte in 1930 na 23 jaar voorbereidende werken. Toen de mijn in 1992, als laatste haar deuren sloot, betekende dit het einde van de laatste mijn in de Benelux.
Enkele belangrijke gebouwen van de voormalige mijnzetel werden in 1993 als monument beschermd. De meeste hiervan hebben reeds een andere bestemming gekregen en kun je bezoeken. De wandeling voert je langs de belangrijkste gebouwen, relicten van het mijnverleden op de mijnsite zelf en de mijncité van Berkenbos met het multiculturele karakter van de vele handelszaken en de verschillende huizentypes, eigen aan de mijnarchitectuur. Ontdek ook hoe de hiërarchie op de mijn zich duidelijk weerspiegelde in de woningbouw. Hoe hoger je functie was, hoe dichter je bij de mijnsite woonde en hoe groter je huis was. Maak kennis met de "Engelse Cottage stijl", "de Nieuwe Zakelijkheidstijl" enz.
De wandeling van 9,5 km is rood bewegwijzerd.

In 1992 sloot de laatste mijn van de Benelux haar deuren in Zolder. Toch was het de eerste plaats waar de beschermde gebouwen een nieuwe bestemming kregen. Ze blijven samen met de schachttoren, de Monnoyerschouw en het dodenhuisje, zichtbare relieken van het 'zwarte goud'. In het 'badhuis' (lavoir) vind je nu een eetkaffee, met de toepasselijke naam 'Den Lavaar' en CEDUBO, met een permanent, vrij toegankelijke tentoonstelling over duurzaam bouwen. De elektriciteitscentrale werd vakkundig gerestaureerd. Het multifunctioneel pand 'De Verdieping' herbergt een passiefschool, het CVO en in het gerestaureerde ophaalmachinegebouw kun je de erfgoedwandeling ZLDR LUCHTFABRIEK gratis bezoeken.
Het Marktplein komt elke tweede en vierde woensdag van de maand tot leven tijdens de multiculturele markt.
Deze gebouwen, de mijnsite en omgeving kan je verkennen aan de hand van de themawandelingen: Mijnarchitectuurwandeling, Terril- en tuinwijkwandeling en nieuw: de digitale wandeling 'ZLDR smaakvol', op pad met Steven de Bruyn.

Midden op het marktplein staat de eerste rookafvoerschouw van het ketelhuis der koolmijn uit 1913. Zij heeft een hoogte van 40m en is gebouwd door de bekende Société Léon Monnoyer et Fils uit Brussel. Dezelfde firma realiseerde eveneens de bewaarde watertoren rechts van het ophaalgebouw. Beide gebouwen werden in 1993 als monument beschermd. De Monnoyerschouw werd in 2013 gerestaureerd. Het bijzondere aan deze gebouwen is dat zij volledig in beton zijn opgetrokken.

De firma Léon Monnoyer et Fils uit Brussel realiseerde de bouw van de watertoren rechts van het ophaalgebouw. De watertoren werd samen met de Monnoyerschouw beschermd als monument in 1993. Water was belangrijk bij de uitbouw van de mijnen begin 20ste eeuw. Elke mijn zorgde voor een eigen watervoorziening voor de tuinwijken. Bovendien was er veel water nodig voor het wassen van de kolen.

'De Verdieping' is de nieuwe naam voor het ophaalmachinegebouw. Het beschermde eclectische ophaalgebouw uit 1924 werd volgens de plannen van de mijn van Mariemont ook geïnspireerd door de plannen van De Centrale op deze mijnsite. Naast het gebouw op zich werden ook de ophaalmachines en mijnliften beschermd. In het oude gedeelte vind je het bezoekersgedeelte met de erfgoedwandeling ZLDR Luchtfabriek, een Atrium en ruimtes voor commerciële en/of nijverheidsactiviteiten.

Hoe geraakten mijnwerkers down under en hoe slaagden ze erin om op 800 m diepte (!) te kunnen ademen? Benieuwd naar hoe lucht werd gemaakt om machines aan te drijven?
Altijd als eens willen weten hoe het voelt om in een oneindige schacht te staan, of je niet meer te kunnen oriënteren in het donker? Of gewoon fan van coole snufjes? ZLDR LUCHTFABRIEK neemt je mee doorheen het grootse ophaalmachinegebouw!

Iedere zondag begeleide rondleiding om 14 u.
Toegangsprijs begeleide rondleiding: € 3 /p.p /-12 jaar: gratis

Dit in 1993 beschermde gebouw (1924 architect Dewandre) in eclectische stijl deed dienst als elektriciteitscentrale en voorzag de mijn én de omgeving dagelijks van de nodige stroom. Het is één van de eerste in zijn soort dat na de sluitingen van de mijn werd gerestaureerd. Ook de Watt-kamer in het gebouw is beschermd. De letters H en Z op de gevel verwijzen naar de voormalige gemeenten Helchteren en Zolder en niet, zoals laat vermoeden, naar de huidige fusiegemeente Heusden-Zolder. Momenteel is het een unieke evenementenlocatie WATT17.

Bij de mijnontginning gebeurde er jammer genoeg regelmatig een dodelijk ongeval. Dit voormalige dodenhuisje werd gebruikt om het lichaam van een verongelukte werknemer te bewaren vooraleer het kon worden vrijgegeven voor autopsie en begraving. Als een lijk in het dodenhuisje bewaard werd, ontstak men steeds het licht. Zo wisten de mijnwerkers dat een van hun makkers verongelukt was.

De ontginning van het zwarte goud leidde tot de aanleg van het kolenspoor. Het kolenspoor was van essentieel belang om mijnwerkers, kolen en materiaal te verplaatsen tussen de verschillende mijnsites. Het huidig fietspad op De Teut loopt over het traject van het oud kolenspoor.