Nieuw Administratief Centrum (NAC)

De drie hoofdingenieurswoningen (gebouwd in 1948) zijn Isgours (architect) eerste realisatie in de cité van Meulenberg. Ze zijn volledig geënt op de reeds aanwezige architectuur en volgens de klassieke bouwstijl monumentaal en symmetrisch opgevat. Om de volledige bakstenen gevels minder zwaar te laten schijnen, speelt Isgour met baksteenverbanden. Op regelmatige afstanden springen vlakken naar buiten die samen een patroon vormen met de gevel.

Kunstwerk ter ere van de mijnwerkers uit de gemeente.
Als je de schachttorens nadert, vallen onmiddellijk twee immense wielen op. Nog tot eind 1987 stonden deze wielen op een hoogte van 70 meter, in de schachtbokken. Over deze wielen liep de kabel waar de liften op en af gingen naar de ondergrond, waar de kolen werden ontgonnen.
Tussen de twee halve gerestaureerde schachtbokwielen, een monument met doorkijk naar een geknielde mijnwerker.
Met dit kunstwerk wil de gemeente op een gepaste manier hulde brengen aan het mijnverleden.

Eind van de jaren '30, werd een nieuwe cité gebouwd op de Meulenberg, 1,5 km van de mijnzetel. De wijk werd daardoor een geïsoleerde eenheid zonder aansluiting op het centrum van Houthalen. Geen tuinwijkprincipes hier, wel een geometrisch wijkontwerp waarbij de huizen terrasvormig op elkaar aansluiten op de helling. De verdeling in hiërarchie is wel duidelijk: villa’s voor de hogere bedienden en de ingenieurs en huizen voor de arbeiders.

Het gebouw is puur modernistisch. De structuur ervan is duidelijk zichtbaar: betonskeletbouw van vlakken in glas, silexplaten, metalen ramen en deuren, in een ritmische afwisseling van balken en kolommen.
Het gebouw getuigt van vooruitstrevendheid en optimisme, typisch voor de Expo '58-tijd.
Oorspronkelijk was het bestemd als leerschool voor jonge mijnwerkers.
Vandaag is het een dienstencentrum, waarin o.a. het Centrum voor Volwassenenonderwijs is ondergebracht.

De directeurswoning is de grootste villa van de wijk Meulenberg en werd gebouwd door mijndirecteur Achille Ampe. Niet zozeer als prestigeproject maar eerder omwille van praktische redenen. Hij had immers maar liefst 12 kinderen! Het huis is omgeven door een enorme tuin. Begin 1941 was de directeurswoning instapklaar en kon de directeur er zich definitief vestigen met zijn gezin. Hun verblijf in de villa was echter van korte duur omdat het gezin, na de dood van de directeur in 1943, verplicht was om te verhuizen. De latere directeurs Alphonse Soille en Robert Deltenre, namen bij hun aanstelling, als directeur-gerant van de koolmijn ook hun intrek in de villa.
Nu is er het Orthopedagogisch centrum 'De Tuimelaar' gehuisvest.

Dit kroonstuk van Isia Isgours werk op Meulenberg werd in de jaren 1950 ontworpen en was toen één van de meest moderne schouwburgen. Tot ver buiten de provinciegrenzen stond het bekend om zijn goede akoestiek en zijn moderne apparatuur. In 1973 wordt het Casino eigendom van het gemeentebestuur dat meteen start met de herwaardering van het complex met het doel er een gemeenschappelijk cultureel centrum van te maken. Ondertussen is de maatschappelijke functie van het centrum onmiskenbaar: het is dé ontmoetingsplaats, een smeltkroes voor alle culturen.

Logementshuis voor vrijgezellen:
Om over een huis van de koolmijn te mogen beschikken moest de werknemer (arbeider, bediende of ingenieur) gehuwd zijn. Was hij vrijgezel, dan kon hij op logement gaan in de Phalanstère. Het logementshuis wordt vrij ingeplant tussen de bomen op een groot perceel aan de rand van de tuinwijk. Het gebouw bestaat uit drie slaapblokken van telkens twintig slaapkamers, een eetzaal en een conciergewoning.
Later werd het door de stad Antwerpen aangekocht als overnachtingsplaats voor haar openluchtschool.

Als symbolen van de bloeiende periode van de mijnindustrie in de streek steken zij af tegen de skyline van onze gemeente. Tot de sluiting in 1992 vervoerden zij de koolputters van en naar het kolenfront op vele honderden meters diepte en de steenkolen naar boven.

Het voormalige hoofdgebouw van de Kempische Steenkoolmijnen in Houthalen-Helchteren werd omgevormd tot een cleantech dienstencentrum voor duurzame energie.
Bezoekers kunnen kennismaken met het Limburgse mijnverleden én de toekomst op het vlak van energie en materialen. Bovendien kun je ook de prachtige renovatie bewonderen. Indien je in groep komt, maak je best een afspraak voor een rondleiding door een CleantechAmbassadeur. Deze gidsen geven tekst en uitleg over hoe we in 2050 komen tot een energievriendelijke kringloopeconomie en welke rol Limburg en Vlaanderen hierin kunnen spelen!
Ook individuele bezoekers zijn altijd welkom en dit op weekdagen tussen 9 en 17 uur.
De toegang is gratis.
Het restaurant is een lekker extraatje en is open voor iedereen.

Bezoek GreenVille en ontdek alles over cleantech, een sector in opmars!

De oudste woningen liggen aan de Kerklaan, de Wildrozenstraat, de Bremstraat en de Varenstraat.
De Kerklaan is de hoofdas van de cité waarrond het algemeen plan symmetrisch is opgebouwd. Ze ligt in het verlengde van de majestueuze toegang tot de cité met het ronde Welkomstplein en loopt uit op een halfcirkelvormig plein, waar later de mijnkathedraal zou worden voorzien (is echter niet gerealiseerd). In het begin van de jaren 1940 omvat de cité behalve de directeurswoning, 160 arbeiderswoningen en 30 bediendewoningen. De watertoren, gebouwd in 1940, zorgt ervoor dat alle woningen van leidingwater zijn voorzien.
De woningen voor de mijnwerkers zijn drie- tot zeswoonsten, zonder enige franje, vooral in de Bremstraat, de Wildrozenstraat en de Varensraat. De lager bedienden worden meestal in een tweewoonst gehuisvest.
Aan het begin van de oorlogsjaren zijn er nog maar weinig huizen bewoond op de nieuwe cité. Omdat het werken in de koolmijn weinig aantrekkelijk is, blijft de verhoopte toeloop van werknemers uit. Na de oorlog is dat met de kolenslag wel anders en komen Italiaanse en Poolse gezinnen zich massaal in de cité vestigen.
In 1948 worden 80 goedkope en uniforme betonnen arbeiderswoningen gebouwd in de Acaciastraat en in de Gagelstraat.
Om de toevloed van vreemde arbeiders op te vangen moeten in 1947 opeens 222 noodwoningen (barakken) gebouwd worden, verspreid over negen straatjes. Deze noodwoningen zijn voorbehouden voor Italiaanse, Poolse en Oekraïense gezinnen. In 1972 – 1973 werden de barakken met de grond gelijk gemaakt en vervangen door een nieuwe sociale woonwijk.