Drijvende pontonbrug vormt nieuwe fiets- en wandelverbinding vlak boven de waterspiegel en tussen de mijnterrils

Dilsen-Stokkem/Maasmechelen | 14 september 2024 
 
Limburg versterkt haar positie als dé fietsprovincie van Vlaanderen met de lancering van een vierde unieke fietsbeleving: ‘Fietsen tussen de Mijnterrils’ in Nationaal Park Hoge Kempen. Deze spectaculaire beleving verbindt de iconische mijnterrils van Eisden met een drijvende pontonbrug van 380 meter lang. Net zoals de andere fietsbelevingen nodigt ‘Fietsen tussen de Mijnterrils’ je uit om het bijzondere landschap vanuit een ander perspectief te bekijken.
Igor Philtjens, gedeputeerde en voorzitter van Visit Limburg, benadrukt het belang van voortdurende innovatie in het Limburgse fietstoerisme: “Met ‘Fietsen tussen de Mijnterrils’ bieden we niet alleen een nieuw fietsavontuur, maar ook een unieke manier om de prachtige Limburgse natuur en geschiedenis te beleven. Dit project onderstreept onze ambitie om Limburg wereldwijd als fietsbestemming op de kaart te zetten.”
 

Van pionier naar marktleider in fietstoerisme
Het Limburgs fietsroutenetwerk met 2.000 kilometer kwalitatieve fietspaden doorheen prachtige landschappen is en blijft de basis voor het toeristisch merk Limburg. Na de sluiting van de mijnen pionierde het provinciebestuur 29 jaar geleden met het netwerkfietsen, fietsen van knooppunt naar knooppunt. De vrijetijdseconomie met fietstoerisme als belangrijk element werd na de sluiting van Ford Genk een cruciale pijler van het herstelplan. 

Door innovatie en durf hebben het provinciebestuur en Visit Limburg de fietsbeleving de voorbije jaren tot een next level gebracht. De economische hefboom is enorm: 3,5 miljoen fietsers zorgen jaarlijks voor ruim 120 miljoen euro omzet in de vrijetijdseconomie. 
Igor Philtjens: “Om koploper in fietstoerisme te blijven, moeten we durven vernieuwen. De toerist van nu wil verrast worden. Daarom kiezen we voor architecturale projecten die onze landschappen vanuit een ander perspectief laten beleven.”

Onder de koepel ‘Cycling Synergy’ is op strategische plaatsen een extra belevingslaag gecreëerd. ‘Fietsen door het Water’ in Bokrijk zette in 2016 de toon voor een veelbekroonde reeks van realisaties. In 2019 volgde ‘Fietsen door de Bomen’ in Nationaal Park Bosland. Met ‘Fietsen door de Heide’ in Nationaal Park Hoge Kempen is in 2021 een unieke fietsbeleving door het Limburgs heidelandschap gecreëerd.
 

Gouden driehoek van landschap, erfgoed en ondernemerschap
“Vandaag openen we de nieuwste telg van de Limburgse innovatieve fietsbelevingen. ‘Fietsen tussen de Mijnterrils’ is dé missing link in de Limburgse Gouden Driehoek. Geografisch verbinden we Midden-Limburg via het Station van As met Fietsen door de Heide in Nationaal Park Hoge Kempen en met Terhills en de Maasroute in het Maasland. We connecteren landschap, mijnerfgoed, grindwinning, reconversie en toeristisch ondernemerschap en creëren zo een unieke toeristische beleving,” aldus Igor Philtjens.

Het terroir is hier uniek. Een uniek landschap in het Nationaal Park Hoge Kempen heeft zich gevormd op de sporen van de  steenkool-, grind- en zandontginning. De schachtbok, de vroegere mijngebouwen, de tuinwijk van Eisden en de stations van As en Eisden creëren dan weer een authentieke erfgoeddecor. Met Terhills Hotel, Terhills Resort, Elaisa en Maasmechelen Village is reeds een sterke toeristische cluster in het gebied aanwezig.
 

Een drijvende spiraal op het water
Elke ingreep in dit landschap moet subtiel, in respect voor en in harmonie met de omgeving gebeuren. De vorm en de gebruikte materialen zijn daarom met de grootste zorg gekozen. Een lineaire verbinding tussen de panoramaterril en de tweelingsterril zou leiden tot een rechtlijnige zichtas waardoor het gebied heel beperkt kan worden beleefd. Voor een organische en vloeiende integratie in het landschap is gekozen voor een spiraalvorm die een 360° graden beleving op de meest gefotografeerde plek van België creëert. De transparante balustrade zorgt ervoor dat vanop de oever er geen enkele visuele hinder is. Meer nog, de brug lijkt over het water te zweven.

Igor Philtjens: “Fietsen tussen de Mijnterrils overstijgt haar rol als functionele verbinding tussen twee oevers en is een symfonie van architectuur en landschap. Haar vloeiende lijnen en organische vormen zijn een eerbetoon aan de omringende natuurlijke pracht, terwijl ze tegelijkertijd een uitnodigend pad bieden voor fietsers en wandelaars om te genieten van de serene omgeving. De brug staat symbool voor het verbinden van natuur en erfgoed met de toekomst. Bovenop de panoramaterril geniet je al van een spectaculair uitzicht, maar nu biedt de pontonbrug een geheel nieuw perspectief: vanaf het water kijk je rondom je heen en voel je de immense kracht van de natuur, waardoor je je als mens even klein en nietig voelt.”
 

Creatief idee en technisch huzarenstukje
De nieuwe fiets- en wandelverbinding is een proces van cocreatie. Op basis van een creatieve schets van gedeputeerde Igor Philtjens is Burolandschap aan de slag gegaan en heeft een ontwerp gemaakt van de brug, de aansluiting op de oevers en de landschappelijke integratie. Dit ontwerp is technisch vertaald door ingenieursbureau Tractebel. 

Een technisch huzarenstukje is het geworden. Een lengte van bijna 380 meter wordt overbrugd door 28 aaneengeschakelde betonnen drijvende pontonelementen van elk 13 meter. De brug is onder het water verankerd aan 15 stalen buispalen met een diameter van 1 meter en met gewicht van 8 tot 11 ton, die 24 tot 26 meter diep gaan.

Igor Philtjens: “De circulariteit van de brug was voor mij zeer belangrijk. De brug moest omkeerbaar zijn omdat inzichten kunnen wijzigen. Door gebruik te maken van drijvende pontons kan de brug snel worden weggenomen alsof ze er nooit heeft gelegen. Dankzij de speciale fundering en de duurzame materialen blijft de impact op het landschap minimaal en worden alle kansen teruggegeven aan de natuur.”
Voor de aanleg van de brug is beroep gedaan op de expertise van aannemer HYE die vertrouwd is met dergelijke bouwwerken in de havens. Het startbevel is gegeven op 28 augustus 2023. 

Igor Philtjens: “Door de diverse werfbezoeken heb ik een diep respect voor het groot vakmanschap van de werknemers van HYE. Vooral de samenwerking tussen de arbeiders op de pontons en de duikers onder water was fascinerend. Ondanks de slechte weersomstandigheden, een topprestatie.”

Het zijn die slechte weersomstandigheden het ganse voorjaar die ook enige vertraging in de opening heeft veroorzaakt. “Vandaag openen we Fietsen tussen de Mijnterrils, de 4de innovatieve fietsbeleving van ons strategische programma Cycling Synergy. Een fietsbeleving die Limburgers en gasten zal bekoren en de vlieger van het Limburgs fietstoerisme op een grotere hoogte brengt.”

 
Igor Philtjens concludeert: "Onze ambitie is duidelijk: we willen niet alleen bezoekers blijven verrassen met vernieuwende fietservaringen, maar ook toerisme inzetten als middel om het welzijn en de welvaart van alle Limburgers te verhogen. Door te investeren in innovatieve projecten zoals ‘Fietsen tussen de Mijnterrils’, versterken we de lokale economie en levenskwaliteit, en zetten we Limburg wereldwijd op de kaart als een topbestemming voor natuur- en fietstoerisme."
 

‘Fietsen tussen de Mijnterrils’ in Nationaal Park Hoge Kempen wordt mede mogelijk gemaakt door: