Cultuur & erfgoed

Het landgoed Terlaemen wordt reeds vermeld in 1293 als eigendom van Clara van der Lamen, die na haar huwelijk met Herni Malapart de naam Malapart de Lame aanneemt. Sinds die tijd is het domein vrijwel ongewijzigd gebleven. Het kasteel krijgt zijn huidige vorm in 1750 toen het als jachtslot gebouwd werd door graaf Jean de Borchgraeve.

In 1811 verkocht Graaf Jean de Borchgraeve het kasteel aan Jonkheer Laurent Palmers. Zijn nakomelingen noemden zich vanaf 1811 Palmers de Terlamen. De twee zijvleugels werden in 1811 toegevoegd door de familie Palmers de Terlamen.

Het witgeverfde kasteel prijkt statisch tussen het prachtig groen en de natuur. Zowel vanop de gewestweg als vanop de Bolderberg is het een blikvanger met zijn symmetrische classicistische stijl, bekroond met een fronton uitgebouwd in het dak.
(niet toegankelijk voor publiek).

Het landgoed Terlaemen dankt zijn naam aan de ligging op de Laambeek die van west naar oost door het domein kronkelt en de vele vijvers bevoorraadt. Het domein is 142 ha groot.

50 ha zijn ingenomen door kweekvijvers voor vissen. Zoals elders in Midden-Limburg werden Kempense vennen uitgediept, oorspronkelijk om ijzeroer en ijzerzandsteen te delven. Later werden ze gebruikt om vis te kweken. De vijvers van het domein behoren tot het Vijvergebied Midden-Limburg.

In totaal zijn er 20 kweekvijvers waar negen verschillende soorten vissen worden gekweekt (o.a. 3 soorten karpers, lauw, brasem, voorn).

De overige 92 ha omvatten dennen- en loofbossen en prachtige stukken heide.

De kasteeltuin zelf beslaat 2,5 ha.

Dit waardevol gebouw is momenteel de thuishaven van de gemeentelijke academie voor beeldende kunsten. Het adellijke leen Meylandt heeft een lange geschiedenis en wordt voor het eerst vermeld in 1385. Dan wordt het 'Hof ter Boeckt' genoemd. 'Milandt' wordt het eerst vermeld in 1603. In 1715 komt het landgoed door huwelijk in bezit van Ridder Arnold de Theux. Hij laat het landhuis verbouwen tot een luxueus kasteel. In 1842 werd het aanzienlijk gewijzigd door Minister van Staat Bartelémy-Théodore graaf de Theux de Meylandt. De huidige vorm, in neo-classicistische stijl, dateert van de laatste verbouwing door zijn zoon Albert graaf de Theux de Meylandt in 1907. De gemeente Heusden kocht het landgoed in 1959. Het park is vrij toegankelijk, er is een losloopweide voor honden en in het visserslokaal 'De Blokhut' is het aangenaam toeven voor een tasje koffie of stevig biertje. Hier vertrekt ook de wandeling 'Vallei van de Mangelbeek' en ontdek je op de monolieten in de boomgaard waarom hoogstam hier zeldzaam is. Het borstbeeld herinnert ons aan de belangrijkheid van zijn bewoner Graaf Barthélemy de Theux, minister van staat. Hij stond mee aan de wieg van ons huidige België, schreef mee aan de eerste grondwet en speelde een belangrijke rol bij de eerste koningskeuze.

Deze lichtinstallatie is van de hand van kunstenaar David Batchelor.
68 Spitsbogen van de gaanderij van de imposante Sint-Theodarduskerk werden door de Schotse kunstenaar van LED-strips voorzien die de unieke architectuur benadrukken.
David Batchelor liet zich inspireren door de rijke architectuur van de Sint-Theodarduskerk. “Cloisterama verwijst specifiek naar de glas-in-beton ramen van de Mijnkathedraal, die na een jarenlange restauratie opnieuw in hun volle pracht te bewonderen zijn. De spitsbogen van de gaanderij worden belicht in 11 felle kleuren, dit met respect voor het erfgoed. Het resultaat is een onregelmatige regenboog die verwijst naar de geloofsfunctie van de kerk, maar ook symbool staat voor diversiteit en inclusiviteit. Het kunstwerk laat het atrium letterlijk licht uitstralen en geeft de Sint-Theodarduskerk een nieuwe, hedendaagse uitstraling en een warme en kleurrijke gloed. Zo wordt de Mijnkathedraal opnieuw een baken voor de gemeenschap.

De Mijnkathedraal staat officieel bekend als de Sint-Theodardus. Haar imposante architectuur weerspiegelt de invloed van de mijngeschiedenis in de regio.

De mijnkathedraal werd gebouwd in het midden van de 20e eeuw (architect Henri Lacoste tussen 1939 en 1943). Qua stijl weerspiegelt ze zowel neogotische als neo-romaanse elementen.
Het was een kerk voor de mijnwerkers en hun families tijdens de hoogtijdagen van de steenkoolindustrie in Limburg. Vandaag de dag blijft de Mijnkathedraal niet alleen een religieuze plek, maar staat ze als cultureel erfgoed symbool voor haar arbeidersgemeenschap en de mijnbouwactiviteiten. Ze herinnert de bezoeker aan het industriële verleden van Beringen-Mijn en de toewijding van de lokale bevolking.

Een 23 meter hoge spoorwegbrug domineert hier het dorpsbeeld. De brug maakt deel uit van de lijn Tongeren-Aken, die de Duitsers tijdens WOI aanlegden. Ze sluit aan op de langste spoorwegtunnel van Vlaanderen (2070 meter) tussen het gehucht Veurs en Remersdaal. In Veurs zelf vind je nog verschillende oude maar goed bewaarde vakwerkhuizen uit silex. Onder de 13de-eeuwse kerktoren ligt het graf van pastoor Veltmans. Hij speelde een belangrijke rol in het behoud van het Nederlandstalige karakter van de Voerstreek. Op het kerkhof staat ook een 16de-eeuws graf en de laatste rustplaats van de bemanning van een RAF-vliegtuig dat in 1941 neerstortte. Iets verder zie je het Veltmanshuis: de vroegere pastorie die nu dienst doet als Cultureel Centrum van de Vlaamse Gemeenschap. Meer info over de kerk van Sint-Martens-Voeren vind je in het boek ‘De Sint-Martinuskerk van Sint-Martens-Voeren in haar rijke, historische kader’. De editie uit 2005 telt 48 pagina's,

De inkomhal van dit voormalig kantoorgebouw (1937) is een mooi voorbeeld van de Nieuwe Zakelijkheidsstijl met zijn eenvoudig interieur en aanwending van duurdere materialen zoals de koperen trapleuningen. Ontdek hier ook de waardevolle foto's van de kolenmijn en op de eerste verdieping de bijzonder mooie wandtekening in houtskool. Omwille van zijn architecturale waarde werd het gebouw in 1993 beschermd. Vandaag heeft het een nieuwe bestemming als kantoorruimte voor andere bedrijven en een moderne, frisse kringloopwinkel. In de inkomhal van deze kringwinkel kan je volgend kunstwerk bewonderen: 'Vrouw met hoepel' van kunstenaar Ludo Boonen uit Lanklaar (2004). Het symboliseert de filosofie van de kringwinkel door het gebruik van gerecycleerd materiaal enerzijds en de hoepel (kring) anderzijds. Het kunstbeeld staat op een bed van steenkool, verwijzend naar de plek waar ze staat, nl in een her bestemd gebouw van de voormalige mijn van Zolder.

De beroemste (beruchtste?) inwoner van Tongeren kreeg de meest prominente plek in de stad. Het imposante bronzen beeld van Eburonenkoning Ambiorix uit 1866 eert de memorabele overwinning op de Romeinen in 54 v.C. Niet voor niets noemde Julius Caesar de Belgen de dappersten aller Galliërs. Ambiorix poseert in Germaanse klederdracht, met een strijdbijl als weapon of choice en een drakenhelm. Zijn voeten vertrappelen de wapens van de verslagen Romeinse tegenstanders. De omheining van het standbeeld bestaat uit speren, everzwijnenhoofden en pijlen, helemaal in stijl met de Keltische tradities.

Drie musea in één.

Stap in het schitterende verhaal van de religieuze kunstschat, ontdek de geheimen van de archeologische ondergrond of verken alle hoekjes van het belfort. Voor elke leeftijd is er een aangepast parcours. De unieke uitvalsbasis om het boeiende verleden van de stad Tongeren te ontrafelen.

Villa Verbeelding is dé plek waar je moet zijn als je je leerlingen wil aansteken met de leesmicrobe! We vertrekken steeds vanuit het prachtige aanbod jeugdboeken om je klas op sleeptouw te nemen doorheen het hele museum.

Villa Verbeelding voorziet bij elke tentoonstelling een educatief programma met speurtochten, kijk- en doe-opdrachten (6-16 jaar) en geleide bezoeken (16+). Elke kamer van dit witte herenhuis verrast je met een andere kijk op boeken en illustraties.

Het aanbod is aangepast aan verschillende leeftijden, van kleuters tot leerkrachten in opleiding. Ook voor NT1-, NT2- en OKAN-groepen valt er heel wat te ontdekken.

Geldig voor groepen het hele jaar, open op afspraak. Duur: 1,5-2u.
Info: www.villaverbeelding.be/educatie2023_2024

Vaste tentoonstellingen

Hoe komt een illustratie tot stand? In de vaste expo De Illustratiekamer werp je een blik in het atelier van acht toptalenten van eigen bodem. Open de deuren van de 'illustratiekasten' en ontdek alles van de illustratoren uit De Illustratieroute.

In De ABC kamer ontdek je een uniek, geïllustreerd alfabet. 26 illustratoren uit binnen- én buitenland maakten speciaal voor Villa Verbeelding een letterillustratie. Vlij je neer in de gezellige huiskamer en kies een exemplaar uit de mooie collectie abc-boeken. Aan verschillende op maat gemaakte werkstations kan je zelf met letters experimenteren!