Like
Een borrelke. Een drèpke. Een witteke. Een neut. Met meer dan achthonderd benamingen en een jaarlijks feestweekend te zijner ere, is jenever hét streekproduct bij uitstek. Bij de Hasselaren lijkt het alvast door de aderen te stromen. Tijdens een bezoek aan het Jenevermuseum beleef je dit vakmanschap en de passie van wel heel erg dichtbij.
Ene van ‘t huis
Op nummer 19 van de Witte Nonnenstraat in Hasselt vind je het Jenevermuseum. In de museumstokerij worden vijf huisproducten gemaakt waarvan twee jenevers en drie likeuren, elk op basis van een 19de-eeuws recept. Zo viert het museum de hoogdagen van de jenevernijverheid met goudwater, oranjebitter en elixir: vergeten likeuren met een boeiend verhaal. De graanjenever heeft minstens zes maanden gerijpt, zoals het de Hasseltse jenever betaamt. Daarnaast is er ook een vatgerijpte variant waarvan de moutwijn acht jaar op eikenhouten vaten heeft gerijpt, met op het etiket een afbeelding van stoker Jos Theunissen.
Jaarlijks brengt het Jenevermuseum een nieuwe lichting van zijn huisjenevers uit. Dit jaar siert Ann-Sophie Breysem de graanjeneverfles als eerste jeneverambassadeur van Hasselt. Zo wil het museum meer inzetten op de link tussen jenever en gastronomie met food pairings en smaakwandelingen voor smaaklovers, mensen die op zoek gaan naar authentieke smaken en het vak erachter weten te appreciëren.
Jeneverkunde
Wist je dat Hasselt de enige Belgische stad is met een officiële stoker? Het vak van museumstoker is een wetenschap op zich. “We werken met een stoomstookinstallatie uit de 19de eeuw. Op een vervangen riem of bout na is die 99% intact zoals ze destijds werd gemaakt,” vertelt meester-stoker Steven Reekmans. Het is een uniek stuk dat een unieke aanpak vraagt. “We hebben twee stookseizoenen, één in het voorjaar en één het najaar. Dat lijkt misschien niet veel, maar meer zou de stookinstallatie niet aankunnen. En ik ook niet,” lacht Steven. Behalve stoken, het onderhoud van de installatie en het verwerken van de moutwijn tot de huisproducten, beantwoordt hij als een wandelende encyclopedie allerhande vragen van bezoekers. Hier loop je letterlijk rond tussen de ketels en vaten en zie je de meester-stoker van dichtbij aan het werk.
Een neus voor mout
Het stookproces in het museum bestaat uit drie delen: beslag maken van water en graan, de ruwstook en de fijnstook. Zo kom je tot moutwijn, de basis van jenever. De ruwe moutwijn verfijnen en afwerken met kruidenaroma’s is een bijzonder zintuiglijk proces. De neus van de stoker bepaalt met andere woorden de intensiteit en de smaak van het eindproduct. “Het is een uitdagende job,” zegt Steven. “Ik moet alles goed in het oog houden om allerlei parameters op één lijn te krijgen en dat is bij elke stook weer anders.” Het proces is zeer arbeidsintensief, maar dat maakt de huisjenevers net uniek. Hier proef je van puur vakmanschap.
“Omdat de jenever onlosmakelijk verbonden is aan het museum, is hij ook enkel hier te verkrijgen. Op grote schaal produceren is dan ook niet ons oogmerk. We willen dit erfgoed toegankelijk houden, voor iedereen. Ik ben heel blij én dankbaar dat we op deze manier kunnen werken en ik mijn passie mag delen,” besluit Steven.
40 jaar Jenevermuseum!
Dit jaar mag het Jenevermuseum veertig kaarsjes uitblazen! Groot feest, zeker als je weet dat de hele site bijna onder de sloophamer zou verdwijnen. Tot midden jaren zestig waren de gebouwen in de Witte Nonnenstraat van stoker Jos Theunissen, die er tot 1938 de moutwijn voor zijn jenever stookte. Daarna was de stokerij nog actief als likeurfabriek. In 1971 dreigde een totale afbraak van de site, een lot dat zoveel stokerijen al hadden ondergaan. Gelukkig zette een groep Hasselaren zich vurig in om het jenever-erfgoed te behouden en zo kreeg het pand de titel van industrieel-archeologisch monument, als eerste in Vlaanderen. In 1983 startte de restauratie van jeneverstokerij tot Jenevermuseum. Mét stookinstallatie, want het Hasseltse stadsbestuur wilde een levend museum. Veertig jaar later leeft het museum meer dan ooit.
Op zaterdag 26 november kunnen 1200 Limburgers die verjaardag komen meevieren! Met vier feestjes worden telkens 300 mensen getrakteerd op taart en jenever, op optredens, animatie en een samenzang van het Lang-Zal-Jenever-lied. Kers op de verjaardagstaart is de voorstelling van een nieuwe jenever van 100% moutwijn met een lichte kruiding, exclusief in 200 kruiken. Iedere jeneversympathisant die mee wil feesten, is welkom! De verschillende tijdsloten starten om 11.00, 13.00, 15.00 en 17.00 u. Reserveer je plek via de website van het Jenevermuseum.
Jenevenwerking
Naast een bezoek aan het levend museum kan je hier ook terecht voor wisselende tentoonstellingen zoals FRYNS. 5 generaties jeneverstokers. Mag het een beetje spannender? Wat dacht je van een jenevermoord oplossen of een rondleiding door geesten! En ook muziek krijgt een bijzondere plek tijdens de Jazz 'n Jeneveravonden in de stookzaal of op de overdekte binnenkoer.
Zo zet het Jenevermuseum op verschillende manieren in op de beleving van jenever. Elk bezoek sluit af met een borrelke om de passie voor het vakmanschap (letterlijk) door te geven. Hier stap je warm gemaakt naar buiten, door én voor jenever.
