01-09-2022

Vakmanschap in de kijker: de Stroopfabriek in Borgloon

Van Zaadje tot Appel- en perenstroop: in de Stroopfabriek in Borgloon stap je als het ware de tijdlijn van de fruitstreek binnen. Stroop die mouwen op en duik in het avontuur van de Haspengouwse fruitbeleving!

Waar stroop is, is fruit

Dat Haspengouw dé fruitstreek is, moeten we je niet meer vertellen. Maar wist je dat ook de bakermat van de stroopmakerij hier ligt? In Borgloon, om precies te zijn. Stroop was een natuurlijk bijproduct van de vruchtbare fruitteelt en enkele streekbewoners wisten de productie tot een waar vakmanschap te verheffen. De Lonenaren dragen dan ook met trots hun bijnaam van strooplekkers.

strooplekkers in de Stroopfabriek in Borgloon

Stroop maken kent een lange traditie die eeuwen terug gaat. Heel wat Haspengouwers hadden een aantal fruitbomen en verwerkten de overschotten op ambachtelijke wijze tot stroop en confituur. Het verhaal van de Stroopfabriek begint in 1879, wanneer het stoken evolueert van huisnijverheid naar industriële activiteit. De familie Wynants-Groenendaels bouwt een stoomstroopfabriek voor het commercialiseren van hun stroop. In deze gebouwen vind je vandaag het toeristisch onthaal en het fruitbelevingscentrum.

Een goede beleving is het halve werk

De beschermde industriële erfgoedsite is één van de laatste herinneringen aan de industriële verwerking van fruit tot stroop. Hier beleef je ten volle het complete verhaal van vrucht tot stroop. Vroeger lagen er op de site van het voormalig station van Borgloon drie stroopfabrieken. De grootste en langst actieve stoomstroopfabriek is het huidige fruitbelevingscentrum, een waar ontdekkingsavontuur voor bezoekers van elke leeftijd!

In de Stroopfabriek in Borgloon kan je allerlei leuke opdrachten doen!

De beleving start in het toeristisch onthaal met een korte introductievideo. Ben je op strooptocht met kinderen? Vergeet dan zeker niet de brochure af te halen bij de balie! Daarna neem je de trap naar de eerste verdieping. Gaat opa met de lift? Wie is het snelst bij de oude persen? Gedurende het hele traject zijn er opdrachten voor de kinderen. Zo leren ze al spelend alles over fruit en de verwerking ervan. Het enthousiasme is aanstekelijk. Met hun blacklight zaklampjes speuren ze de vloer en wanden af naar verstopte hints en opdrachten. Hier zijn ze even zoet mee!

in de Stroopfabriek in Borgloon zie je de stroopmakers aan het werk

Kijkproef

Dan gaan de deuren open naar de stroopkamer, die je verwelkomt met de gulle geur van warme suiker. Aan de hand van verschillende modules leer je alles over het proces van stroop stoken door de jaren heen. Hier kan je de authentieke oude industriële installaties bewonderen. De zoete geur lokt jonge en minder jonge bezoekers de trap op (of lift in) naar de productieruimte. Van achter glas lichten de stroopmakers met plezier een tipje van het deksel: hier ben je getuige van onverdund vakmanschap. De zoete vruchtenbrij wordt ingekookt en met het oog gecontroleerd. Met het oog? Jawel! De ketel gaat open en een kleine schep van de dampende lekkernij gaat in een soort meettoestel. Dat geeft de zogenaamde Brix-graad aan, dit is de hoeveelheid opgeloste suiker in een vloeibare oplossing.

Eén graad wijst op 1 gram suiker per 100 gram. De ideale Brix-waarde om de stroop af te gieten is 70°. Bij minder zou de stroop niet goed stollen en te lopend zijn na het afkoelen, een hogere Brix betekent een te vaste, niet-smeerbare stroop. De bevestigende knik is overduidelijk: deze is prima! Gefascineerd kijken de kinderen toe hoe de verschillende maten van potjes zorgvuldig worden afgevuld.

heerlijke stroopwafels van de Stroopfabriek in Borgloon

Aan de andere werkbank worden stroopwafels gemaakt. Kleine bolletjes deeg veranderen onder het hete ijzer in ronde wafeltjes. Ze worden behendig doorgesneden, gevuld met de heerlijke originele Loonse appel- en perenstroop en per tien mooi verpakt. Elke productiedag worden er zo 300 stroopwafels gemaakt. Alsof ze hun neuzen door het glas willen duwen, staan de bezoekers er naar te kijken.

kijken naar de stroopmakers in de Stroopfabriek in Borgloon

Springende koeien

Uitgelaten – en mogelijk een beetje hongerig – begeven kinderen en (groot)ouders zich naar de grote tentoonstellingsruimte. Hier maken ze kennis met dat andere vakmanschap dat nodig is voor stroop stoken: de fruitteelt. Van Bodem & Klimaat over Fruitbomen en het Ritme van de natuur tot Wetenschap en de Veiling: op eigen tempo volg je de hele weg die een smaakvolle Loonse appel, peer of kers aflegt. Hoe begin je aan een boomgaard? Hoe onderhoud je die? Wat is het verschil tussen hoog- en laagstam? Worden roze bloesems ook rode appelen? En waarom gingen de koeien tussen de fruitbomen springen?

Het fruitbelevingscentrum in Borgloon is een hele leuke familieuitstap

Grootouders en kleinkinderen leren er van elkaar. Wanneer ze de verschillende soorten appels van zuur naar zoet moeten leggen, weet oma dat Boskoop helemaal links hoort. “Die zijn goed voor de appelmoes,” verklaart ze. Samen proeven ze van de snoepjes uit de draaiautomaat en proberen ze de smaak te raden. Peer? Appel? Kers? Er zijn meer snoepjes nodig! Als aandenken kan je nog een persoonlijk etiket ontwerpen en printen voor op de strooppot thuis.

maak je eigen stroop etiket in de Stroopfabriek in Borgloon

Heb je aan het einde van je bezoek (en van deze blog) ook zo’n zin in stroop? Passeer zeker even langs de streekproductenshop bij het toeristisch onthaal! Wij delen alvast graag de perfecte manier om te genieten van een stroopwafel. Leg hem even bovenop je tas vers gezette koffie of thee. Zo warmt de wafel lichtjes op en wordt de stroopvulling nóg smeuïger.

heerlijke stroopwafels van de Stroopfabriek in Borgloon.

Het belevingscentrum heeft zijn naam niet gestolen: hier BELEEF je het verhaal van het Loonse fruit, van ontluikend zaadje tot de verwerking in de alom bekende streekproducten. Kom naar de Stroopfabriek en zie, hoor, voel, ruik, proef, kortom: beleef dit vruchtvolle vakmanschap!